Domotica, een hobbyproject: stadsverwarming meter

Henri Techniek

Leestijd: 3 min

In een eerdere blog heb ik al eens toegelicht hoe je slimme meter uit te lezen. En als je ook nog een gasmeter hebt die er op aangesloten zit, kun je nog meer data verzamelen. Maar wat als je geen gas in huis hebt, maar stadsverwarming?

Eerder berichtte ik over het meten van de opbrengsten van zonnepanelenhoe je je eigen laadpaal kunt maken en hoe je je verlichting kunt schakelen met een Raspberry Pi. Vandaag deel ik graag hoe je jouw stadsverwarming meter automatisch kunt uitlezen. In een eerdere blog heb ik al eens uit de doeken gedaan hoe je slimme meter uit te lezen. Welke opties heb je voor stadsverwarming?

De meter uitlezen

Gelukkig bestaat de mogelijkheid om de stadsverwarming uit te lezen. En dan bedoel ik niet het met OCR uitlezen van het display. Er zit namelijk op de meter, in ieder geval die van Landis+Gyr, een optische poort. Deze poort communiceert via het IEC62056-21 protocol. Dit protocol is speciaal bedacht voor het lokaal uitlezen van meterstanden. De poort beperkt zich niet alleen tot stadsverwarming meters. Ook veel digitale kilowattuurmeters hebben deze poort (en de kilowattuurmeter hoeft daarvoor niet ‘slim’ te zijn). Een dergelijke probe kan dus ook prima gebruikt worden voor het uitlezen van je digitale meter, als je geen P1 poort hebt.

Maar terug naar stadsverwarming. Met een optische probe kun je de poort uitlezen. Er zijn online verschillende shops die dergelijke probes verkopen, variërend in prijs en aansluiting (usb, serieel, etcetera).

In tegenstelling tot de P1 poort van een slimme meter, zend de optische poort niet elke 10 seconden telegrams uit. Dat zou ook vrij slecht zijn voor het batterijverbruik van de meter, want de levensduur van de batterij schijnt met elke uitlezing 15 minuten korter te worden. Bij een normale levensduur van vele jaren niet direct een probleem, maar houd hier rekening mee bij het uitlezen.

Maar hoe gaat de poort dan wel uitzenden? Daarvoor moeten we een activatiebericht sturen naar de meter. Welk bericht dat precies is verschilt per meter. In het geval van de Landis+Gyr Ultraheat is dat 40 NUL characters, bij 300 baud (niet te verwarren met bits per seconden, zie hier voor meer info over Baudrate.)

De meter reageert met het typenummer en schakelt vervolgens magisch over naar 2400 baud en stuurt het telegram met meterstanden. De belangrijkste daarvan, de Gigajoules, staan in de eerste regel. Zie mijn python script op Github, gebaseerd op het script van Magnat op het Tweakers forum. Dit leest de meterstand uit het telegram en stuurt het door naar Domoticz.

Doorsturen naar Domoticz

In mijn geval wilde ik de meterstanden dus in Domoticz hebben. Helaas heeft domoticz geen devicetype voor stadsverwarming, maar er is wel een manier om het verbruik helder weer te geven.

Daarvoor maak je 2 custom ‘Counter’ sensors aan via de dummy sensor hardware in Domoticz. Wijzig het device en selecteer ‘counter’. Je krijgt nu 2 extra velden voor grootheid en eenheid. Voor zowel gigajoules als m3 kun je een sensor aanmaken. De IDX van de aangemaakte sensors vul je in in het python script. Omdat je meestal niet dagelijks meerdere gigajoules gebruikt, (dat hoop ik althans niet, anders is isolatie snel terugverdiend) stuurt het script de waarde in kilojoules en liters door. Daardoor krijg je een veel inzichtelijker grafiek.

Ik lees elke 6 uur de meter uit. Hierdoor krijg ik een beeld van het energieverbruik over de verschillende delen van de dag. Meest interessant is eigenlijk het totale energieverbruik per dag en de trend. Zoals eerder genoemd: de levensduur van je batterij wordt bij 1 uitlezing ongeveer 15 minuten minder.

Ook voor elektra

Heb je geen P1 poort op je elektrameter maar wel een optische poort, kun je op die manier ook je meterstanden uitlezen. Hierbij kun je dan veel vaker de waarde uitlezen omdat je niet vast zit aan de levensduur van een batterij. Per type meter verschilt het commando om de meter wakker te maken. Dit raad ik aan op te zoeken en welke baudrate er gebruikt wordt. Ook de structuur van het telegram kan per meter verschillen. Heb je vragen hieromtrent, laat je commentaar achter onder het artikel en ik beantwoord je wanneer ik kan! Ben je net zo fanatiek over domotica als ik? Meld je dan vooral aan voor onze nieuwsbrief and stay tuned.

Een afspraak maken bij ons op kantoor of wil je even iemand spreken? Stuur ons een mail of bel met Jolanda.