Hobbyproject: slimme meterkast met Raspberry Pi

Er zijn natuurlijk veel mogelijkheden met zo’n mini-computer. De simpelste is om er Kodi (voorheen bekend als XBMC) op te zetten en lekker films mee te kunnen kijken. Maar een image op een sd-kaart zetten kan iedereen en bovendien maak je dan weinig gebruik van het hoge hobby gehalte van de Raspberry Pi.

Maak je huis slim

Het is veel leuker om je huis wat slimmer te maken en dat begint tegenwoordig bijvoorbeeld in de meterkast. Want stel nou dat je in huis een slimme meter hebt. Dan kun je via de aanwezige P1 poort (simpelweg een seriele poort) elke 10 seconden het verbruik loggen. Zo kom je er achter wat je stand-by-gebruik is of wanneer de pieken zijn. Ook als je zonnepanelen hebt, kun je op deze manier de opgewekte energie inzien.

Aan de slag

Als je het simpel wil houden, zodat je geen soldeer-skills nodig hebt, kun je gaan voor een USB->Serieel slimme-meter-kabel, zoals die op diverse plekken verkrijgbaar zijn. Uiteraard is het ook mogelijk om deze kabel zelf in elkaar te zetten. Hoofdingrediënt hiervoor is een FTDI USB->Serial converter (andere usb->serial converters zijn ook mogelijk, het is een beetje afhankelijk van je slimme meter hoe de data precies uit de meter komt). Let er bij een FTDI wel op dat je een ‘echte’ hebt en geen chinese kloon. Je moet namelijk de chip op een ‘inverted RXD’ signaal kunnen zetten in het geval van de Kaifa meter.

Zodra je de kabel/converter hebt ingeplugd op je RPi, zal deze verschijnen als bijvoorbeeld /dev/ttyUSB0. Plug deze ook in in de slimme meter en dan kun je verbinding gaan maken. In onderstaand voorbeeld wordt uitgegaan van een Kaifa MA105 slimme meter.

In mijn geval ziet het er in de meterkast dan als volgt uit:

Een RaspberryPi, een slimme meter en een kabeltje ertussen. Voor het aansluiten van de kabel op je P1 poort hoef je geen zegels te verbreken.

Slimme meter uitlezen

Eerst maar eens low-level uitlezen wat die meter precies aangeeft. Hiervoor is op de commandline de tool ‘cu’ te gebruiken.

cu -l /dev/ttyUSB0 -s 115200

In deze output zitten verschillende gegevens, waaronder:

– Huidig verbruik (1.7.0)

– Huidige opbrengst (2.7.0)

– Tellerstand verbruik laag tarief (1.8.1)

– Tellerstand verbruik hoog tarief (1.8.2)

– Terugleveringstand laag tarief (2.8.1)

– Terugleveringstand hoog tarief (2.8.2)

In het geval van een aangeslote gasmeter kan hier ook je gasverbruik in zitten. Meer informatie over je slimme meter kun je vaak vinden op de site van de netbeheerder, of slimmemeters.nl. Lees hier meer over het gebruikte protocol (DSMR 4.x) en de velden.

Database Domoticz

Alles wat je nu nog moet doen, is deze gegevens even parsen en in een database bijhouden. Natuurlijk is hiervoor al wel wat gemaakt, bijvoorbeeld het pakket Domoticz. Domoticz is veel meer dan alleen het loggen van de data van je slimme meter. Je kunt er je gehele huisautomatisering mee regelen.

Als je dan de slimme meter in Domoticz hebt, dan levert het plaatjes zoals dit op:

Hierboven een overzicht van het actuele verbruik en hieronder een grafiek van het vebruik over de afgelopen 24 uur en de afgelopen week. Het verschil tussen hoog en laag tarief kun je hierin ook goed zien.

Geen slimme meter?

ls je geen slimme meter hebt, maar deze wel wil, dan kun je bij je netbeheerder een aanvraag doen voor prioriteitsplaatsing. Meer informatie daarover vind je bij je netbeheerder. Domoticz heeft nog veel meer mogelijkheden, daarover meer in een volgend blog.

* Als besturingssysteem op de RPi is hierbij uitgegaan van Raspbian.

Vond je dit interessant?

Meld je dan aan en ontvang onze maandelijkse updates via e-mail over hippe tech, learnings uit toffe projecten, een kijkje achter de schermen, of upcoming events. Ben je nog niet uitgelezen? Lees dan voor door over het meten van de opbrengsten van zonnepanelen, hoe je je eigen laadpaal kunt maken, hoe je je verlichting kunt schakelen met een Raspberry Pi of over hoe je jouw stadsverwarming meter automatisch kunt uitlezen.