Infi goes Star Wars again: The Rise of Skywalker
Tijd voor ons jaarlijkse uitje: op premièreochtend stonden we weer met z’n allen in de rij om de nieuwe Star Wars film te zien. Lukt het JJ Abrams om na 42 jaar met The Rise of Skywalker de Star Wars saga waardig af te sluiten? Daniel recenseert voor de laatste keer!
PAS OP: SPOILERS!
Zoals altijd: veel spoilers in deze review, dus lees pas verder als je hem al gezien hebt!
Alles gauw weer bij het oude
Je kunt veel zeggen over The Last Jedi, maar niet dat het een kleurloze film was. Regisseur Rian Johnson kreeg de ruimte en gebruikte die om een ander soort Star Wars film te maken. Maar, ondanks positieve reacties van de critici, de film viel bij de fans niet goed. Gevolg: licht tegenvallende opbrengsten en veel online kritiek. Het nieuws dat JJ Abrams – de regisseur van The Force Awakens – het stokje weer zou overnemen van Johnson, werd dan ook met grote interesse ontvangen door de community.
Als er één ding heel snel duidelijk wordt, dan is het dat Disney aan JJ Abrams de opdracht heeft meegegeven om de weeffout te herstellen. En dat doet hij dan ook zonder enige terughoudendheid: in no time zijn alle controverses en nieuwe ontwikkelingen uit de vorige film vakkundig weggepoetst. Op het moment dat Kylo Ren binnen vijf minuten zijn helm weer opdoet, weet je het: JJ heeft de controle teruggepakt en de trilogie is officieel een tweeluik geworden. De tweede film was een ongelukkige fout, doe maar alsof deze er nooit is geweest. Wat een frustrerende ervaring moet het zijn geweest voor Rian Johnson in de bioscoop!
De film draait, zoals de hele trilogie, weer primair om de verhouding tussen Kylo Ren en Rey en dat deel van de film staat zoals altijd ijzersterk. Adam Driver maakt iedere film spannend waar hij in zit en zijn klik met Daisy Ridley is heel goed: samen maken deze twee iedere scene goed. Rondom deze as is dan een verhaal gevouwen zodat ook de rest van de cast wat te doen heeft. Dat onderdeel is absoluut beter uitgevoerd dan de afgelopen edities, maar het blijft – zeker in het eerste uur – nogal dun. Na de pauze komt de film meer tot leven, niet in het minst ook omdat dan de karakters uit de originele trilogie hun scenes krijgen.
Verder doet JJ Abrams precies waar hij goed in is: hij geeft ons een onderhoudende film, met vrolijke actie, precies de goede hoeveelheid humor en natuurlijk zorgvuldige fan-pleasing. Hoogtepunt daarbij is de 20 min waarin Luke, Leia én Han een rol krijgen die ook nog eens echt iets betekent in het verhaal. Het is prachtig hoe Leia in de film is verwerkt en de scene tussen Han en Kylo Ren (sorry, Ben) is mooi gedaan en grijpt goed terug op de eerste film. Maar ook de laatste losse eindjes worden opgeveegd: Lando is er, Chewie krijgt alsnog zijn medaille en gelukkig: Wedge Antilles leeft ook nog. Er zit lol en ziel in de film, veel meer dan in The Last Jedi. Fijn ook dat er een sluitend einde is, iets waar Abrams in het verleden niet altijd in uitblonk.
De andere kant van de medaille is er ook: we betalen voor de vlotte actie en respect voor de franchise met weinig diepgang en originaliteit. Karakters worden nauwelijks uitgewerkt en het blijft allemaal erg gehaast voelen. Actiescene volgt op actiescene in een moordend tempo en je denkt steeds: hoe kan het dat je 2,5 uur film hebt, en nauwelijks de tijd vindt voor een rustige dialoog of een klein beetje karakterontwikkeling? Het verhaal is risicoloos, gevuld met gerecyclede ideeën uit de oude films, een nieuwe schattige droid en natuurlijk de gebruikelijke Death Star inflatie. In dat licht wél opvallend om te zien hoe het oerconservatieve Disney kleine stapjes naar de moderne tijd neemt: voor het eerst is er stormtrooper-emancipatie, en we zien zelfs twee zoenende vrouwen. Het blijft blink-and-you’ll-miss it, maar toch.
De film is onderhoudend, maar juist omdat hij geen risico’s wil nemen, ook forgettable. Hij koketteert met drama, maar durft niet door te zetten. Hoeveel langer was deze editie blijven hangen als Rey (of Chewie, of C3PO) dood was gebleven? Nu is het leuke actie, die je vooral raakt op de momenten dat de verbinding met de oude films wordt gemaakt en door de chemie tussen Rey en Ren. Verder is het volgende week vergeten.
Always in motion is the future
En daar ligt precies het vraagstuk voor de toekomst van Star Wars in de bios. Kylo Ren is weg en het laatste restje nostalgie is nu wel uit de oude trilogie gemolken. In 2015, bij The Force Awakens, waren we 10 jaar verstoken geweest van Star Wars in de bios. Ondertussen zijn we vier films en meerdere series verder, en dat is te merken. Waar we vier jaar geleden om 10:00 ‘s ochtends in een bomvolle zaal zaten, gevuld met verklede fans, waren er nu meer stoelen leeg dan gevuld en geen stormtrooper helm te zien. Star wars is overal en een nieuwe film gevuld met verwijzingen naar het verleden is al lang niet meer het bijzondere evenement dat het ooit was.
Een volgende film zal het daarom echt op eigen kracht moeten doen en dat lijkt problematisch. In drie films is het Disney niet gelukt om uit het verleden te stappen en iets echt nieuws neer te zetten. Als er iets is wat deze film doet, is het juist bevestigen dat vernieuwing wordt gezien als een fout die moet worden vermeden. Maar het is zeer de vraag of Star Wars-nostalgie genoeg blijft om mensen naar een actiefilm in de ruimte te trekken met hoofdpersonen die je niet echt hebt leren kennen en die geen significante ontwikkeling doormaken. Deze trend zien we ook al terug in de bezoekersaantallen: die zijn voor elke film in de nieuwe trilogie lager (maar natuurlijk nog steeds gigantisch in absolute zin). Zo bezien niet gek dat Disney meer aandacht op de Disney+ series lijkt te richten en over de bios-plannen nog zeer vaag blijft.
Terug naar het hier en nu: hoe moeten we deze film beoordelen? Hoogdravend is Star Wars nooit geweest, leuk om te zien vaak wel en dat is The Rise of Skywalker ook: je loopt absoluut tevreden de bioscoop uit. Conclusie: een leuke film die er even over doet om zijn mojo te vinden, maar zeker de moeite waard is om te zien. Al met al een waardige afsluiting van de derde trilogie!
[STAY TUNED! Daniel is niet de enige die een review heeft geschreven. Morgen volgt een Mob Review!]